Radius Distal Uç Kırıkları

Radius Distal Uç Kırıkları

Radius distal uç kırıkları (RDUK) el bileğinin sık görülen kırıklarıdır. Her yaşta görülebilir. Büyüme kıkırdakları açık çocuklarda ve adolesan gençlerde genellikle ekleme komşu kemikte görülen kırıklar, kırığı oluşturan güçlerin artmasına ve/veya kişinin kemikteki zayıflığına bağlı olarak eklemi bozan parçalı kırıklar şeklinde de oluşabilir. En sık açık el üzerine düşme sonucunda dolaylı (indirekt) kuvvetler ile oluşurlar.

Şekil 1 Radius Distal uç kırığını oluşma mekanizması

Radius Distal Uç Kırıklarının Belirtileri Nelerdir?

Yaralanma sonrası el bileğinde ani gelişen şekil bozukluğu, şişlik, nadiren açık yara, el bilek hareketlerinin şiddetli ağrı oluşturması, eli kullanırken el bileğinde ağrı oluşması, el bilek yan ve üstüne dokunmaya karşı hassasiyet oluşması en sık belirti ve bulgulardır. Yaralanma sonrası çok hafif olan yakınmaların saatler içinde artması da sık karşılaşılan bir durumdur. Çok fazla yer değiştirmiş kırıklarda parçaların veya şişliğin baskısıyla elde uyuşukluk görülebilir. El bilek seviyesindeki şişlik saatler içinde el ve parmaklara yayılabilir.

Şekil 2 Radius distal uç yer değiştirmiş kırıklarında sıklıkla görülen şekil bozukluğu “çatal sırtı” olarak isimlendirilir

Radius Distal Uç Kırığının Tanısı Nasıl Konur?

Yaralanma öyküsü ile birlikte şikayeti ve bulguları uyumlu kişilerde düz fimlerin (grafi, X-ray) elde edilip incelenmesi tanı için çoğu zaman yeterlidir. Eklemi ilgilendiren kırıklarda sıklıkla bilgisayarlı tomografi ile eklemdeki etkilenme değerlendirilir.

Şekil 3 Parçalı eklem içi distal radius kırığı

Şekil 4 Parçalı eklem içi bir RDUK farklı tomografi kesitleri

Radius Distal Uç Kırıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Radius distal uç kırıklarının önemli bölümü alçı veya benzeri dıştan tespit yöntemleriyle tedavi edilebilir. Çocuk kırıkları, yer değiştirmemiş RDUK, yer değiştirmiş ancak düzeltme sonrası kabul edilebilir sınırlarda sabit kalabilen RDUK, ameliyat olamayacak derecede genel durumu bozuk kişilerin RDUKı, ameliyatla dahi istenilen şekle getirilemeyecek kemik kalitesi uygun olmayan RDUK konservatif tedavi için aday kırıklardır. Yer değiştirmiş ve düzeltme manevralarıyla istenilen duruşun sağlanamadığı RDUK sıklıkla ameliyat edilirler. Ameliyatta açık veya kapalı düzeltme ile yeterli duruşun sağlandığı RDUK için açık kesi yapmadan kapalı cilt üzerinden tellerle tutturma, eksternal fiksatör ile tespit, kesi yapılarak elde edilen düzeltme sonrası telleme, plak vida ile tespit veya bunların kombinasyonları kullanılarak tedavi sağlanabilir.

Şekil 5 RDUK konservatif tedavisinde sıklıkla kısa kol alçı yapılır

Şekil 6 Ameliyatlı tedavilerde tespit için sıklıkla plak vidalar, teller veya kombinasyonları kullanılır

Radius Distal Uç Kırığı Sonrası Sonuçlar Nasıldır?

Ameliyatsız tedavi edilen kırıklarda genellkle 4-6 hafta tespit sonrası el bilek hareketleri başlanır ve 3.aydan itibaren günlük yaşam işleri rahatlıkla belirgin bir yakınma olmadan yapılabilir. Ameliyatlı tedavilerde hareketlere daha erken başlanabilir. Elin serbest kullanımına izin verilmesi kaynamanın ekde edilmesine ve hareketlerin tam veya tama yakın olmasına bağlıdır. Darbeli veya ağır olmayan işler tedavi sırasında da ağrısız olmaları şartıyla yapılabilir. Ağırlıklı işlerin yapılabilmesi için tam radyolojik kaynama ile kavrama gücününü sağlam tarafla aynı olması beklenmelidir.

Sağlıkla ve bilgiyle kalın.

Prof. Dr. Bülent Dağlar